بررسی تطبیقی فرهنگ قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی

1-     چکیده   قرآن کریم، به عنوان والاترین جلوه­گاه فرهنگ اسلامی، حیات طیبه را ثمره­ی قناعت معرفی می­کند و حرکت در مسیر قناعت­پیشگی را راه رسیدن به عزت نفس می­داند. اشتمال حجم عمده­ای از احادیث دینی بر موضوع قناعت و درک عمیق سعدی به عنوان شاعر اخلاق­گرای ادب فارسی از این مهم، موجب شده که وی یک فصل از بوستان و یک باب از گلستان خود را به این موضوع اختصاص دهد. تحلیل کارکرد قناعت در این دو شاهکار سعدی، که به شدت متأثر از قرآن کریم و سیره­ی عملی بزرگان دین است، نشان می­دهد که دامنه­ی فراگیری تبعات ارزشمند قناعت، به طور مستقیم بر سلامت نفس و سعادت انسان اثرگذار است. پژوهش حاضر اهمیت قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی را در قالب مطالعات میان­رشته­ای مورد بحث قرار داده است. روش تحقیق، بنیادی- استنادی و مبتنی بر داده­های دینی و تربیتی بوده و هدف نوشتار حاضر آن است که ضمنِ الهام گرفتن از کتاب وحی الهی در زمینه­ی گسترش فرهنگ اسلامی، با تبیین برخی حکایت­های عبرت­آموز بوستان و گلستان، و تأکید بر ارزش­های اخلاقی قناعت­ورزی، تأثیر فرهنگ دینی بر دیدگاه سعدی را در زمینه­ی اهمیت قناعت­پیشگی مورد بحث قرار دهد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که سعدی در خلق این دو شاهکار به شدت متأثر از فرهنگ اسلامی بوده و با اثرپذیری مستقیم از آیات و روایات، به بزرگ­داشت فضیلتِ قناعت در آثار خود پرداخته است.